حل تشریحی سوالات سؤالات امتحان نهایی درس جغرافیا (3) دوازدهم خرداد 1401 - امتحان نهایی خرداد 1401

درست یا نادرست بودن جملات زیر را با علامت (ص) یا (غ) مشخص کنید. (1)

الف) همواره موقعیت یک شهر و یا روستا سبب گسترش سکونتگاه، از مکان اولیه و اصلی آن می‌شود.

ب) در برخی نواحی روستایی، با ماشینی کردن کشاورزی، بیکاری گسترش پیدا کرده است.

ج) همه زمین‌لرزه‌هایی که به دلیل دینامیک درونی زمین شکل می‌گیرند، بسیار خطرناک هستند.

د) پس از توقف بارش و فروکش کردن سیل، مرمت فوری راه‌های ارتباطی، از اقدامات ضروری است.

در جاهای خالی، عبارت مناسب را بنویسید. (1)

الف) در اغلب سکونتگاه‌های روستایی، درصد بیشتری از جمعیت فعال اقتصادی، در بخش ............ فعالیت می‌کنند.

ب) امروزه لوکوموتیوهای ............، بهترین وسیله از نظر سازگاری با محیط زیست است.

ج) برای سفرهای تا 5 کیلومتر مسافت، ............، وسیله‌ای مناسب در شهرها است.

د) آنچه در اغلب زمین لرزه‌ها تلفات انسانی را بیشتر می‌کند، مشکلاتی است که ............ پیش می‌آید.

در جملات زیر عبارت صحیح را از داخل کمانک انتخاب کنید. (1)

الف) با افزایش جمعیت یک مادر شهر و گسترش حومه‌های آن به‌تدریج، منطقه (ابرشهری - مادرشهری) به‌وجود می‌آید.

ب) امروزه (ترکمنستان - ایران) در میان کشورهای عضو اوپک، طولانی‌ترین خطوط لوله نفت و گاز را دارد.

ج) در حوضه‌های گرد، مدت زمان (کمتری - بیشتری) صرف می‌شود تا آب آبراهه‌ها خارج شوند.

د) هرگونه عامل محیطی که سلامتی و حیات انسان‌ها و موجودات زنده را تهدید می‌کند، (مخاطره - بحران) نامیده می‌شود.

گزینۀ مناسب را انتخاب کنید. (1)

الف) همه موارد از «ارکان شهر پایدار» به‌شمار می‌آیند، به‌جز:

1) تأمین نیازهای شهروندان در حال و آینده

2) بهره‌مندی منطقی و خردمندانه از منابع

3) جلوگیری از تخریب و آلودگی محیط زیست

4) هماهنگی مالی و فنی با هدف رفع نابرابری‌های فضایی

ب) کدام یک از شیوه‌های حمل‌ونقل، به سرمایه فراوانی نیاز دارد، اما بازدهی آن در آینده، هزینه سرمایه‌گذاری را جبران می‌کند؟

1) جاده‌ای

2) ریلی

3) هوایی

4) دریایی

ج) کدام گزینه در ارتباط با «خط بین‌المللی زمان» درست است؟

1) از مشکلات روز تقویمی، در مکان‌های مختلف که خط روزگردان از آن‌ها عبور کرده، جلوگیری می‌کند.

2) خط روزگردان در جهت شرق، یک روز از تقویم کم می‌کند.

3) خط روزگردان در جهت غرب، یک روز به تقویم اضافه می‌کند.

4) بین مکان‌های واقع بر نصف‌النهار مبدأ، اختلاف زمانی ایجاد می‌کند.

د) کدام مورد از مزایای ساماندهی شبکه زهکشی سطح توده لغزشی نیست؟

1) کاهش نفوذپذیری آب

2) مقاوم‌سازی سطح زمین

3) افزایش سرعت تخلیه آب حاصل از بارش

4) کنترل وزن دامنه

با استفاده از کلمات داده شده، به سؤالات پاسخ دهید. (یک کلمه اضافی است.) (1)

(اطلاعات رقومی - لندست - سنجنده - پدیده‌های نامرئی - امواج الکترومغناطیس)

الف) ماهواره‌ها به وسیله آن می‌توانند اطلاعات زمینی را رصد و برداشت کنند.

ب) سطح زمین بخشی از آن را از خورشید دریافت و بازتاب می‌کند.

ج) طیف‌های مختلف بازتاب شده از سطح زمین به این صورت ثبت و دریافت می‌شود.

د) تقریباً هر 24 ساعت یک بار به دور زمین می‌چرخد و با استفاده از نور روز از تمام زمین تصویربرداری می‌کند.

چرا صاحب‌نظران معتقد هستند که در طراحی مبلمان شهری باید فرهنگ و هنر بومی و ملی را تقویت کرد؟ (0/5)

هدف از طراحی برنامه توسعه روستایی را بنویسید. (0/5)

چرا اغلب مسافرین برای جابه‌جایی در مسافت‌های نسبتاً طولانی، از حمل‌ونقل ریلی استفاده می‌کنند؟ (دو مورد کافی است) (0/5)

به چه علت قابلیت دسترسی میان مکان‌هایی که تعداد گره‌های کمتری دارند، مطلوب‌تر است؟ (0/5)

مشکلات زیست محیطی ناشی از حمل‌ونقل را نام ببرید. (0/5)

دلیل تقویت «فرهنگ بیمه» را به‌عنوان یکی از گام‌های مهم در زمینه فرهنگ ایمنی بنویسید؟ (0/5)

چرا بارش‌هاش شدید و کوتاه‌مدت، منجر به زمین لغزش نمی‌شوند؟ (0/5)

دو مورد از اقدامات قبل از وقوع زمین لغزش را بنویسید. (0/5)

چرا با اجرای طرح اصلاحات ارضی در کشورمان، از سال 1341، مهاجرت روستاییان به شهرها، شدت گرفت؟ (سه دلیل کافی است.) (0/75)

هر یک از موارد زیر به کدام یک از «مراحل کار در سامانه اطلاعات جغرافیایی» مربوط می‌شود؟ (1)

الف) اطلاعات به‌صورت گزارش و نقشه نمایش داده می‌شود.

ب) ویژگی‌های پدیده‌های طبیعی و انسانی جمع‌آوری می‌شود.

ج) اطلاعات در محیط نرم‌افزار، کدبندی و ذخیره می‌شود.

د) اطلاعات به‌صورت نتایج برای تصمیم‌گیری بهینه، ارائه می‌شود.

چرا امروزه میزان مصرف سوخت و آلایندگی محیط زیست در شیوه حمل‌ونقل جاده‌ای، افزایش یافته است؟ (0/5)

نتایج حاصل از افزایش سفرها و تعداد خودروها را بنویسید. (0/5)

چرا حمل‌ونقل یکی از اساسی‌ترین نیازهای روزانه مردم شهرها است؟ (1)

اگر شهر «الف» بر روی نصف‌النهار 65 درجه غربی و شهر «ب» بر روی نصف‌النهار 20 درجه غربی قرار داشته باشد،

الف) اختلاف ساعت این دو شهر چقدر است؟

ب) اگر ساعت در شهر ب 16 باشد، ساعت در شهر الف چند است؟

(انجام محاسبات الزامی است.) (0/75)

چرا میان محل زمین‌لرزه‌ها و مرز صفحات لیتوسفر زمین، ارتباط تنگاتنگی وجود دارد؟ (1/25)

در چه صورتی وقوع سیل خسارت بار خواهد بود؟ (1)

با توجه به سرعت جابه‌جایی مواد در زمین لغزش، کدام نوع از این حرکت دامنه‌ای، بسیار مخاطره‌آمیز و خسارت‌بار است؟ دلیل آن را بنویسید. (0/75)

چرا خطرات وقوع خشک‌سالی در مقایسه با اثرات ناشی از خشکی هوا، بیشتر است؟ (1)

در مدیریت پس از وقوع سیل، با استفاده از کدام روش‌های سازه‌ای، هدایت و انحراف یا مهار سیل انجام می‌شود؟ (چهار مورد کافی است.) (1)

کشاورزان (در بخش زراعت و باغداری) با انجام کدام راهکارها می‌توانند به مدیریت خشک‌سالی کمک نمایند؟ (سه مورد بنویسید.) (1/5)