حل تشریحی سوالات فلسفه 2 - آزمون امتحان نهایی 1403
سوالات فلسفه 2
21 سوالتعیین کنید کدام عبارت صحیح و کدام عبارت غلط است؟
الف) در قضیه‌ی «مثلث سه ضلعی است» حمل سه ضلعی بر مثلث، نیازمند دلیل نیست.
ب) اگر به درِ بسته‌ای فشار آوریم ولی باز نشود و به دنبالِ کشفِ علت آن، برآییم. نشانه‌ی پذیرش اصل سنخیت است.
ج) در برهان اخلاقیِ کانت، علاوه بر ضرورتِ وجود خدا، وجودِ نفس مجرد نیز ثابت شده است.
د) به نظر هراکلیتوس، «لوگوس» همان ظهور افکار و اندیشه‌ها به‌صورت کلام است.
هـ) حیات عقلی در حیات علمی و حیاتِ فلسفی موثر است و نه برعکس.
و) براساس اصل مراتب داشتن وجود از نظر ملاصدرا، وحدت موجودات تبیین می‌شود.
گزینه‌ی مناسب را انتخاب کنید.
الف) در بیت «از جمادی مُردم و نامی شدم وز نما مُردم به حیوان بر زدم» کدام معنای اتفاق انکار شده است؟
- نفی سنخیت
- نفی غایت
ب) علت استفاده از عنوان «صانع» برای خدا توسط افلاطون کدام است؟
- سرچشمه گرفتن نظم جهان از وجودی عاقل
- سرچشمه گرفتن حقیقت جهان از وجودی عاقل
ج) فارابی در برهان «اثبات وجود خدا» از کدام مقدمه استفاده کرده است؟
- تقدم واجب بر ممکن
- تقدم علت بر معلول
د) در اندیشه‌ی حکیمانِ ایران باستان، آفریدگار، جهان را بر اساس کدام مورد رهبری می‌کند؟
- عقل و خرد
- علم و قدرت
هـ) کتاب‌های «آزادی معنوی» و «اراده و طلب» به‌ترتیب متعلق به کدام فیلسوفانِ مسلمان معاصر است؟
- شهید مطهری - علامه طباطبایی
- شهید مطهری - امام خمینی (ره)
با توجه به کلمات داخل کادر، دیدگاه‌های زیر مربوط به کدام‌یک از فلاسفه است؟
هیوم - تجربه‌گرایان - فلاسفه مسلمان - دکارت
الف) درک رابطه‌ی ضروری علت و معلول از طریق حس و مشاهده توالی یا همزمانی پدیده‌هاست.
ب) اصل علیت، جزءِ اصولِ اولیه‌ای است که به‌طور فطری درک می‌شود.
ج) تداعی علیت، یک حالتِ روانیِ ناشی از توالی پدیده‌هاست، نه چیز دیگر.
با توجه به معانی اتفاق هر یک از موارد ستون (A) با یکی از موارد ستون (B) ارتباط دارد، آن‌را مشخص کنید.
ستون (A) | ستون (B) |
|---|---|
الف) معنای اول (نفیِ ضرورت) | 1) رسیدن به گنج حین حفاری چاه |
ب) معنای دوم (نفی سنخیت) | 2) باریدن برف با وجود نقص در علت تامه |
ج) معنای چهارم (پیش‌بینی نکردن) | 3) رفع گرسنگی و سیر شدن بدون تغذیه |
4) ساخت خانه بدون طرح و نقشه قبلی |
مشخص کنید هر یک از گزاره‌های زیر به کدام فعالیتِ عقل مربوط می‌شود؟ (عقل نظری - عقل عملی)
الف) آفتار اگر اندکی پنهان شد بسیار آشکار شود.
ب) محکم هرجا که هستی بایست.
ج) عالم طبیعت مرتبه‌ای از هستی است.
مراحل رشد عقل از دیدگاه فلاسفه‌ی مسلمان را به‌ترتیب با توجه به نمودار زیر، مشخص کنید.
جاهای خالی را با کلمات مناسب تکمیل کنید.
الف) از نگاهِ فلسفی «نمک طعام» (کلرید سدیم) موجود ................... است که دو مفهومِ وجود و ماهیت از آن انتزاع می‌شود.
ب) موجوداتی چون «انسان»، «اسب» و «درخت» با نظر به ذاتشان .............. نامیده می‌شوند.
ج) یک صنعتگر که در یک کار خاص وارد شده و برای آن برنامه‌ریزی کرده متوجه اصلِ ............. بوده است.
د) از نظر دیوید هیوم، دلایلی در اثبات خدا مردود هستند که صرفاً متکی بر ................ باشند.
هـ) امروزه در اروپا، ردّ و اثباتِ منطقی و عقلی، به حوزه‌ی ریاضیات محدود شده و به ............... تقلیل پیدا کرده است.
و) دیدگاه فارابی در فلسفه‌ی سیاسیف به دیدگاه .................. نزدیک است.
ز) از نظر ملاصدرا، (آسمان، درخت و آب و ...) همه مصداقی از ............ هستند.
به سوال‌های زیر پاسخ کوتاه دهید (سوال‌های 8 الی 15)
اگر بپذیریم چیستی‌هایی، ذهنی هستند که تاکنون وجود خارجی نداشته‌اند، چه اصلی در ذهن حاصل می‌شوند؟
در گزاره‌های زیر چه رابطه‌ای بین موضوع و محمول برقرار است؟ (وجوبی، امکانی، امتناعی)
الف) مثلثِ گرد موجود است.
ب) دریایی از جیوه موجود نیست.
از نظر فلاسفه مسلمان، این‌که کودک وقتی صدایی را می‌شنود، در می‌یابد که این صدا خود به خود به‌جود نیامده،مبتنی بر کدام اصل فلسفی است؟
بحث از خدا توسط هر فیلسوفی (مسلمان و غیرمسلمان) تا چه زمانی فلسفی خواهد بود؟
ممکن‌الوجودی که وجود برایش از ناحیه‌ی یک امر بیرونی ضرورت دارد، چه نامیده می‌شود؟
کدام ویژگیِ عالم عقول، توسط فلاسفه‌ی مسلمان، روشن‌تر و دقیق‌تر از فلاسفه‌ی یونان مطرح شده است؟
دو ویژگی نظام فلسفی نوینی که در سایه‌ی نهضت ترجمه‌ی متون، توسط حکیمان مسلمان پایه‌گذاری شد کدامند؟
فلاسفه‌ی مسلمانی که طبقِ نظرِ سهروردی در دسته‌ی دوم جویندگان معرفت قرار می‌گیرند، را نام ببرید. (دو مورد)
به سوال‌های زیر پاسخ کامل دهید. (سوال‌های 16 الی 21)
تفاوت دیدگاه فلاسفه‌ی مسلمان و فلاسفه‌ی اروپایی قرن بیستم و بیست و یک درباره‌ی معناداری زندگی را بنویسید.
فرانسیس بیکن درباره‌ی تأثیر روش تجربی در پیشرفت زندگی بشر، چه درخواستی از فیلسوفان دارد؟ بنویسید.
چرا برخی از فیلسوفان مسلمان تلاش می‌کردند ضمن استفاده از استدلال عقلی به معرفت شهودی نیز دست یابند؟
از نظر ابن سینا، علومِ طبیعی چگونه می‌تواند خشوع و خشیت را در نهادِ دانشمند تقویت کند؟ توضیح دهید.
براساس کدام اصلِ حکمت متعالیه می‌توان واقعی بودنِ خورشید، انسان و ... را تبیین کرد؟ تشریح کنید.
نتایجِ ورود فلسفه‌های جدید اروپایی به ایرانِ عصر مشروطه را بنویسید. (دو مورد)